Binalarda Yangın Güvenliği ve Kablo Seçimindeki Standartlar
Zamanımızın %90 ‘ını binalarda geçiriyoruz. Evlerimiz, ofislerimiz, hastaneler, okullar, oteller ve kamu binaları gibi yangınların %90’ının meydana geldiği binalarda her yıl yangınlarda binlerce kişi hayatını kaybediyor ve son yıllarda yangının başlamasından yayılmasına kadar geçen ortalama süre 25 dakikadan 3 dakikaya kadar düşmüştür.
Elektrik tesisatlarının, dolayısı ile kabloların kullanıldığı yerler, binalardaki yatay ve dikey alanları birbirine bağladıkları ve yüksek miktarda yanıcı malzeme barındırdıkları için yangın esnasında risk faktörü oluşturmaktadır. Yapılan araştırmalar, yangın anındaki ölümlerin çok büyük bir kısmının dumandan ve zehirli gazların solunmasından kaynaklandığını göstermektedir.
Elektrik tesisatlarında kullanılacak olan malzemelerin özelliklerine ve yangın esnasında gösterecekleri performansa bağlı olarak doğru kablo seçiminin yapılması; bu sayede yangın sırasında oluşabilecek yoğun dumanın, toksik ve korozif gazların ve alevin hızla ilerlememesinin önüne geçilerek, binanın tahliyesi ve yangın söndürme çalışmalarının verimli bir şekilde yapılması, dolayısı ile can ve mal güvenliğinin sağlanması en önemli hususlardandır.
Bu amaçla, bizimde içerisinde olduğumuz Avrupa ortak pazarında ortak bir dil oluşturulması amaçı ile, CPR adı verilen, yapılarda kullanılan her türlü güç, kontrol ve iletişim kablolarının performans beyanlarını ve CE işaretlemesini zorunlu kılan bir yönetmelik geliştirilmiştir. CPR nin amacı, yapı malzemelerinin temel karakteristikleri ilgili performans beyanlarının ve malzemelere CE işaretinin iliştirilmesinin kurallarını oluşturarak, yapı malzemelerinin piyasaya arz edilmesi ve piyasada bulundurulması ile ilgili olarak güvenilir bir bilgi kaynağı oluşturmaktır.
Bu kapsamda EN 50575 ve EN 50399 standartları geliştirilmiştir. EN 50575 standardı, bina ve altyapı dahil olmak üzere, herhangi bir yapıda kullanılan ‘’ güç, kontrol ve iletişim’’ kablolarının yangına tepki performansı gerekliliklerini, bu gerekliliklerle ilgili testleri ve uygunluk değerlendirmeleri ile ilgili kriterleri belirler. Bununla birlikte yapılarda kullanılan kabloların yangına karşı performans beyanlarını ve CE işaretlenmesini zorunlu kılar.
EN 50399 standardında ise, CPR kapsamında bulunan kabloların Avrupa sınıflarına göre sınıflandırılabilmesi için yangına tepki performanslarının ölçülebilmesini sağlayacak test yöntemleri, düzenekleri, bu düzeneklerin kalibrasyonu, testlerin uygulama işlemleri ve sonuçlarının raporlanması konuları detaylı olarak açıklanmıştır.