Zehirli ve patlayıcı gaz algılama sistemleri hem can hem de büyük parasal kayıpların önüne geçmek amacıyla kullanılan önleme amaçlı sistemlerdir.
Normal atmosfer şartları altında havanın gaz, buhar, buğu veya toz hâlindeki yanıcı maddelerle yaptığı karışıma Patlayıcı Ortam, içinde cihazların yapılması,kurulması ve kullanılması için özel tedbirlerin alınmasını gerektirecek miktarlarda patlayıcı gaz veya toz ortamı bulunan veya bulunması beklenen bölgeye de Tehlikeli Bölge denir.
Tehlikeli bölgelerde kullanılan cihazların uygun şekilde seçilmesini ve kurulmasını sağlamak amacıyla söz konusu tehlikeli bölgelerin sınıflandırılması gerekmektedir. Tehlikeli Bölgelerin Sınıflandırılması dünyada yaygın olarak iki farklı görüşe göre yapılmaktadır. Birincisi Avrupa&IEC metoduna göre, ikincisi ise Kuzey Amerikan metoduna göre yapılmaktadır. Bizde TSE 3491 EN 60079-10 standardı geçerlidir. Buna kısaca ATEX (ATmospheresEXplosives) direktifi denmektedir.
Tehlikeli alanlarda uygun elektriksel malzeme seçimi için aşağıdaki bilgiler gerekir:
♦ Tehlikeli alanın sınıfı,
♦ İlgili gaz veya buharın sıcaklık sınıfı veya tutuşma sıcaklığı,
♦ Uygulanabilir olduğu yerde, elektriksel malzemenin grup veya alt grubuyla ilgili gaz ve ya buhar sınıfı,
♦ Dış etkiler ve ortam sıcaklığı.
Bu bilgiler elde edildikten sonra tehlikeli bölgede kullanılacak cihazın sağlaması gereken asgari koşullar ortaya çıkmış olacaktır.
Patlayıcı-Yanıcı ortam içinde bulunan cihaz ve ekipmanlar üzerinde yer alan kodlama, doğrudan bulunduğu ortamın risk sınıfına bağlıdır. Ortam sınıflaması yapılması sonrasında ekipmana ait sınıflama ile uyumu sağlanmalıdır. Cihazlar aşağıda belirtilen sınıflamalara göre gruplandırılmaktadırlar.
Zone 0: İçinde gaz, buhar veya buğu hâlinde yanıcı madde erin havayla karışımından meydana gelen patlayıcı gaz ortamının devamlı veya çok uzun süreli veya sıklıkla bulunduğu bölgedir. ‘’Atex Category 1’’
Zone 1: İçinde gaz, buhar veya buğu hâlinde yanıcı madde lerin havayla karışımından meydana gelen patlayıcı gaz ortamının normal çalışmada ara sıra bulunduğu bölgedir. ‘’Atex Category 2’’
Zone 2 : İçinde gaz, buhar veya buğu hâlinde yanıcı maddelerin havayla karışımından meydana gelen patlayıcı gaz ortamının normal çalışmada ara sıra bulunması ihtimalinin zayıf olduğu, eğer bulunursa sadece çok kısa süreyle devam ettiği bölgedir. ‘’Atex Category 3’’
Zone 20: Havada bulut halinde bulunan yanıcı tozların, sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık patlayıcı ortam oluşabilecek yerler.
Zone 21: Normal çalışma koşullarında, havada bulut halinde bulunan yanıcı tozların ara sıra patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.
Zone 22: Normal çalışma koşullarında, havada bulut halinde yanıcı tozların patlayıcı ortam oluşturma ihtimali bulunmayan ancak böyle bir ihtimal olsa bile bunun yalnızca çok kısa bir süre için geçerli olduğu yerler.
Cihazlara ait bu bilgiler ise, cihazların etiketleri üzerindeki numaralandırma ve işaretler yardımıyla gösterilmekte aynı zamanda cihazların katalog sayfalarında belirtilmektedir. Cihazlar üzerindeki kodlamalar aşağıda belirtilmiş sembollere göre sınıflandırılmaktadır.
Önemi açık olmakla birlikte, doğru cihaz seçimi ve montajı, sistem başarısının ana belirleyicileridir. Diğer çok önemli bir sorun cihaz yerleşimi için her alanda dengeli, iç tutarlılığı olan bir koruma ilkesinin oluşturulması ve uygulanmasıdır.
Özellikle aşırı (gereğinden fazla) şekilde algılama yapılması veya belirli alanların atlanarak algılama yapılmaması olasılığı sistem tasarımının önemini arttırır. Daha önce yaşanmış olaylar, kaçak nedenleri ve ortam koşullarının iyi belirlenememesi kolaylıkla dengesiz tasarımın veya hatalı tasarımın oluşmasına neden olur. Bu nedenle olası kaçak türü ve koşulları tasarım öncesinde ayrıntılı olarak belirlenerek ön çalışma yapılması, gereksiz veya eksik korunan alanların oluşmasına engel olarak, homojen bir koruma sağlanmalıdır. Ön çalışma ve tasarımın uygunluğu,doğrudan sistemlerin çalışma veya kullanılamama / algılama yapmama durumunu belirler.
Tüm bu bilgiler ışığında Zehirli ve Patlayıcı Gaz Algılama Sistemleri’nin tasarım çalışmaları öncesinde değinilen bilgilerdeki ön çalışma ve tespitlerin yapılması zorunludur.
Çözümlerimiz:
• Atex ve SIL sertifikasyonlu sistem çözümleri
• Seveso direktiflerine uygun gaz algılama çözümleri
• Kalibrasyon ve Bakım Hizmetleri
• Enerji Santralleri
• Petro Kimya Tesisleri
• Endüstriyel Tesisler Askeri Tesisler